Nederland
Nederland is een onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden en ligt in het westen van Europa. Nederland heeft een oppervlakte van 41.526 km², is ca 300 km lang en ca 200 km breed.
Binnen de provincie Noort-Brabant bevinden zich ca 30 kleine Belgische gebieden die samen de gemeente Baarle-Hertog vormen. Binnen deze gemeente liggen weer 2 nederlandse exclaves. Naast het vasteland behoren ook de Waddeneilanden Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog en Rottumeroog tot Nederland. Nederland grenst in het zuiden aan België en in het oosten aan Duitsland. Ten noorden van Nederland bevindt zich de Waddenzee en aan de westkant de Noordzee.
Een autonoom deel van het Koninkrijk der Nederlanden zijn de Nederlandse Antillen. Dit bestaat uit twee tot de Kleine Antillen behorende eilandengroepen in het Caribisch gebied met een totale oppervlakte van 800 km² en ca 200.000 inwoners. De 2 eilandengroepen liggen op ca 900 km van elkaar en behoren tot de Benedenwindse (Bonaire en Curacao) en Bovenwindse eilanden (Saba, Sint-Eustatius en Sint Maarten).
Landschap
Nederland kent een grote verscheidenheid aan landschappen, dit ondanks de kleine oppervlakte van Nederland. Veel van deze landschappen zijn ontstaan door menselijk ingrijpen, zoals dijkenbouw, droogleggen van moerassen, landaanwinning, landbouw en de bouw van steden en wegen. Nederland kent nauwelijks meer echte oer-natuurlandschappen. De natuur bestaat voornamelijk uit weilanden, akkers en heidevelden die zijn ontstaan door het massale kappen van bossen. De bossen die nu in Nederland voorkomen zijn dan ook allemaal aangeplant.
Ongeveer 200.000 jaar geleden zijn de tot 100 meter hoge heuvelruggen in Overrijssel, Gelderland en Utrecht ontstaan die momenteel grotendeels bedekt worden door heidevelden en bossen. Beneden de grote rivieren bestaat de bodem met name uit zand en grind. In Zuid-Limburg worden delfstoffen als mergel en steenkool gevonden.
In Hoog-Nederland ontstonden in sommige drassige gebieden veengebieden die zijn drooggemaakt en ontgonnen. Het veen werd na de aanleg van kanalen afgegraven, afgevoerd en oa in de vorm van turf gebruikt als brandstof. Ook in Laag-Nederland zijn veengebieden. Waar vooral in het Hollands-Utrechtse veengebiedveel veen werd afgegraven waardoor er plassen ontstonden die nu oa gebruikt worden als recreatiegebieden, zoals de Loosdrechtse plassen.
Er is veel nieuw land ontstaan door inpoldering, zoals de provincie Flevoland. Typische agrarische polders zijn Wieringermeer en de Noordoostpolder. Er is totaal ca 1650 km² landaanwinst geboekt. De Zuiderzee veranderde door de Afsluitdijk in een meer, het IJsselmeer. Ten noorden van de Afsluitdijk ligt de Waddenzee.
Het grootste gedeelte van Nederland ligt onder de zeespiegel en wordt door dijken tegen de Noordzee beschermd, zoals de Deltawerken in Zeeland. Het hoogste punt is de Vaalserberg in Zuid-Limburg met een hoogte van 321 meter.
Flora & fauna
Door de verschillende landschappen is ook de plantengroei in Nederland zeer divers. Er zijn zelfs een aantal landschappen die uniek zijn voor Europe, zoals het duingebied langs de kust en het geheel van kwelders en begroeide strandvlakten. Bij Nieuwkoop, de Vechtstreek, Noordwest-Overijssel en Friesland zijn grote laagveenmoerassen die verder nergens in West- en Zuid-Europa voorkomen. Ook uniek zijn de Oostvaardersplassen in Flevoland die door inpoldering zijn ontstaan.
De diversiteit wordt nog versterkt door de regionale klimaatverschillen in Nederland. Daarnaast heeft ook de mens duizenden jaren lang landschap en plantengroei beïnvloedt. Het oorspronkelijke bosrijke land is door de mens in de loop der eeuwen geleidelijk vervangen door half-natuurlijke landschappen, zoals blauwgraslanden, heidevelden, rietvelden en krijthellingsgraslanden. De oerbossen werden gekapt of afgebrand voor dorpen, akkers, steden en wegen. Met de kap van het Beekbergerwoud bij Apeldoorn verdween in 1876 het laatste oerbos.
Nederland kent een betrekkelijk arm dierenrijk. Als gevolg van de sterke verstedelijking komen echte natuurlijke landschappen nog maar op zeer kleine schaal voor. Vogels als de gierzwaluw en zwarte roodstaart waren oorspronkelijk berg- en rotsbewoners, maar zijn nu stadsbewoners. Het zoetwateroppervlak nam door de grootscheepse inpoldering sterk toe, maar dit was van negatieve invloed op het dierenrijk in de Waddenzee. Door de akker-, bos- en weidebouw werden bepaalde dieren aangetrokken terwijl andere dieren juist verdwenen. De Turkse tortel broedt pas sinds 1950 in Nederland. De grote lijster, merel, zwarte specht en Europese kanarie konden hun leefgebied flink uitbreiden. De grauwe gans. Havik, kwak, raaf, wild zwijn, ree en edelhert konden nog net behouden worden of zijn opnieuw uitgezet. De marters en dassen kunnen zich steeds moeilijker handhaven door de kleinere jachtgebieden en steeds minder prooidieren.
Door de voortschijdende ontbossing en toenemende bevolking zijn oa de oeros, wolf, bruine beer, wilde kat en bever uitgestorven. De bever is in 1988 met succes weer uitgezet in de Biesbosch. Dieren die al of niet opzettelijk zijn ingevoerd zoals de muskusrat, het konijn, de fazant, de Chinese wolhandkrab en de snoekbaars komen nu algemeen voor in Nederland.
Ook in de ondiepe kustwateren van de Waddenzee en de Noordzee is weinig diversiteit in de dierenwereld te vinden. Wel komen er veel aantallen van één soort voor. Voor de zeehond en de bruinvis is de Waddenzee een belangrijke broedplaats.
Via de Ardennen komen in Zuid-Limburg talrijke Midden-Europese diersoorten voor die elders in Nederland niet voorkomen. De meeste hiervan worden met uitsterven bedreigd en zijn zeldzaam, zoals de muurhagedis, eikelmuis, vuurpad, beekforel, vroedmeesterpad en de wijngaardslak. Ook overwinteren in Zuid-Limburg veel vleermuizen in de grotten. Ook de zeldzame veldhamster, in Zuid-Limburg korenwolf genoemd, komt in Zuid-Limburg voor.
Hoofdstad
De hoofdstad van Nederland is Amsterdam met een oppervlakte van ca 219 km² en ca 750.000 inwoners. Amsterdam ligt in het westen van Nederland in de provincie Noord-Holland.
Klimaat
Door de ligging aan zee heeft Nederland een gematigd zeeklimaat met zowel milde winters als milde zomers en gedurende het gehele jaar. Op jaarbasis valt er gemiddeld zo’n 700 – 800 mm neerslag.
| |
|
|
gem. max.
temp. (°C)
|
gem.
min.
temp. (°C)
|
gem. zonuren
per dag
|
gem.
zee
temp. (°C)
|
|
januari
|
5
|
0
|
2
|
6
|
|
februari
|
6
|
0
|
3
|
5
|
|
maart
|
10
|
2
|
4
|
6
|
|
april
|
13
|
4
|
5
|
8
|
|
mei
|
18
|
8
|
7
|
10
|
|
juni
|
20
|
10
|
6
|
13
|
|
juli
|
22
|
13
|
7
|
16
|
|
augustus
|
22
|
12
|
7
|
18
|
|
september
|
19
|
10
|
5
|
18
|
|
oktober
|
14
|
7
|
4
|
15
|
|
november
|
9
|
3
|
2
|
12
|
|
december
|
6
|
1
|
2
|
8
|
