Spanje
Het koninkrijk Spanje ligt in het Zuidwesten van Europa op het Iberisch Schiereiland. Spanje heeft een oppervlakte van 505.782 km², dit is inclusief de Pityusen, de Balearen en de Canarische Eilanden. Daarmee is Spanje ruim 12x zo groot als Nederland. In het noorden grenst Spanje aan Frankrijk en Andorra, in het westen aan Portugal en in het zuiden aan Gibralter. Spanje heeft over het algemeen natuurlijke grenzen: bergen, rivieren en kust. De Canarische Eilanden (13) liggen voor de kust van Marokko. In de Middellandse Zee liggen De Balearen met onder andere Menorca, Mallorca, Formentera en Ibiza. In Marokko heeft Spanje nog 2 enclaves: Ceuta en Melilla.
Landschap
Met 660 meter boven de zeespiegel is Spanje na Zwitserland het land met het hoogste gemiddelde van Europa. 42% ligt hoger dan 1200 meter, 11 % lager dan 200 meter. Madrid is de hoogst gelegen hoofdstad van Europa.
De Meseta is een zeer uitgestrekte hoogvlakte die door tweeën wordt gesplitst door het granietrijke Castiliaans Scheidingsgebergte. Hierdoor ontstaat de Submeseta Norte (Oud-Castilië) met een hoogte van 800 – 900 meter en Submeseta Sur (Nieuw Castilië) met en hoogte van 600 – 700 meter. Met 2592 meter is de Pico Almazor de hoogste top.
Aan de zuidkant wordt de Meseta begrenst door de Sierra Morena, aan de noordoostkant vormt het jongere Iberisch Randgebergte de begrenzing. De Pyreneeën in het noorden van Spanje heeft toppen boven de 300 meter. De Pico de Aneto is met 3404 meter de hoogste top. In het oosten zijn de Pyreneeën vrij breed, maar deze worden smaller naar het westen toe. Het Asturisch-Cantabrisch gebergte met het Galicisch massief sluit hierop aan. Het Andalusisch gebergte ligt in het zuidoosten van Spanje. De Sierra Nevada is het hoogste gedeelte van dit gebergte met de hoogste top van het Spaanse vasteland, de Mulhacén (3481 meter).
Aan de voet van de verschillende bergketens komen verschillende landschappen voor: in het noorden groene valleien, de rijstvelden van de Levante, de woestijnachtige gebieden van Extremadura, appel- en olijfboomgaarden van Andalusië, het palmenwoud van Elche en rotskusten.
Flora & fauna
Spanje kent een zeer gevarieerde flora met circa 8.000 soorten. Dit komt door de grote verschillen in hoogte, klimaat en bodemgesteldheid. Spanje ligt relatief geïsoleerd van de rest van Europa door de Pyreneeën. Hierdoor overheerst de mediterrane flora en bestaan de traditionele bosformaties met steeneiken bijna niet meer, deze zijn vervangen door maquis, een vrij lage begroeiing met oa lavendel, oleander, tijm, rozemarijn, kurkeik, heidebrem, spartium, cistus en genista. De kurkeik is voornamelijk te vinden in Extremadura en Catalonië. De vegetatie wordt meer naar het zuiden toe subtropischer van aard met palmen, schijfcactussen en agaven. Het enige dadelpalmenbos van Eyuropa is te vinden bij Elche in Alicante. Vooral in het noorden van Spanje komen loofbossen voor met onder meer beuken, eiken, essen, kastanjes, berken en populieren. In het hooggebergte zijn de naaldbossen die met name staan uit arve en lariks en daarnaast korstmossen en mossen. In de Pyreneeën komt de zilverspar veel voor, de Spaanse spar komt alleen voor ik het Ronda-gebied in Andalusië. In de koelere noordelijke berggebieden komt de Schotse den voor met zijn gevlekte rode bast. Aan de kant van de kust zijn de parasolden te vinden. De veel voorkomende donzige eik groeien op de wat nattere plaatsen. In de berggebieden boven de boomgrens komen oa de krokus, gentiaan, narcis, orchidee en zonnedauw voor. Op de bergweiden van de Picos de Europa komen zelfs circa 40 soorten orchideeën voor.
Een steppeachtige flora komt op de hoogvlakte voor met oa loogkruid en melde en een vermenging van de steppegebieden, het hooggebergte en het Middellandse-Zeegebied. Op de berghellingen in het noordwesten zijn heidevelden met struikheide, rode dopheide en gaspeldoornsoorten. In de Ebro-vallei, het bijna woestijnachtige Cabo de Gata in Andalusië en de Castilla – La Mancha zijn de steppegebieden te vinden. Vooral na regenbuiten zijn in deze gebieden een fantastische kleurenrijkdom waar te nemen.
De Spaanse dierenwereld heeft zowel Zuid-Europees-mediterraan als Afrikaanse elementen, zoals de genetkat, kameleon en de Egyptische mangoest. De Barbarijde makaak die op de rots van Gibraltar voorkomt is een apensoort die vermoedelijk is ingevoerd door de mens. De wolf, otter, bruine beer, wilde kat, lynx, ree, edelhert, damhert, gems, wild zwijn en de zeer zeldzame Spaanse steenbok zijn enkele grote zoogdieren die in Spanje voorkomen. Vooral in de Picos de Europe en de Cordillera Cantábrica leven nog maar enkele tientallen bruine beren. Het jagen op en doden van de beren is sinds 1973 al verboden, maar evengoed loopt hun aantal nog terug. In de noordwestelijke berggebieden leven nog circa 1000 wolven. Ook in de zuidwestelijke Meseta en de Sierra Morena leven nog enkele wolven. De ibex, een berggeit met lange horens, was i 1900 bijna uitgeroeid. De populatie heeft zich goed gesteld en momenteel zijn er ca 70.000 exemplaren, vooral in de Sierra de Gredos en Andalusië. Een uniek Spaans roofdier is de pardel- of Iberische lunx. Deze is kleiner dan zijn Noord-Europese soortgenoot. Er waren er nog maar 150 verdeeld over 2 kleine kolonies in Andalusië in 2004. In 2007 waren er circa 250 lynxen. Ze keren terug naar de Castilla – La Mancha, ten noorden van Andalusië wat ook hun oorspronkelijke leefomgeving is.
De zeer zeldzame monniksrob komt voor aan de kust van de Middellandse Zee. In de Golf van Biscaje verzamelen zich veel walvissen en dolfijnen. In Spanje zijn de meeste Europese vlinders te vinden. Daarnaast zijn er nog 20 bijzondere vleermuissoorten, de vroedmeesterpad, vier salamandersoorten en ontelbare hagedissen. De Montpellier-slang en de Lataste’s adder zijn giftige slangen die in Spanje voorkomen. Spanje kent een rijke vogelwereld met onder meer de ooievaar en grote roofvogels, zoals de slangenarend, steenarend en de keizerarend. De blauwe ekster is één van de opvallendste vogelsoorten die in Midden- en Zuid-Spanje voorkomt en naast Portugal alleen in China wordt aangetroffen. De lammergier is een indrukwekkende verschijning die in de hoge Pyreneeën voorkomt en in de Sierra de Cazorla is geherintroduceerd. Spanje kent de grootste populatie zwarte gieren van de wereld. De Egyptische gier, vale gier, de buizerd, de torenvalk, de sperwer en de zwarte en rode wouw zijn nog andere roofvogels en aaseters die er voorkomen.
In het voorjaar komen grote groepen trekvogels naar Spanje, onder andere de grootste concentratie kraanvogels van Europa. De Coto Doñana is een zeer belangrijk, wereldberoemd en één van de grootste vogelreservaten ter wereld waar jaarlijks meer dan 160 soorten vogels broeden, zoals 3000 flamingoparen, ca 600.000 ganzen uit Noord-Europa en vele kust, water- en moerasvogels. De Albufera de Valencia, Aiguamolls de l’Empordà en de Ebro-delta zijn andere belangrijke watergebieden aan de kust. Duizenden eenden overwinteren in het binnenland in het Laguna de Gallocanta (Spanje’s grootste natuurlijke meer), Tablas de Daimiel en het Castilla – La Mancha. Voor ca 13.000 flaingo-paren is de Laguna de Fuente de Piedra de belangrijkste broedplaats. De auerhoen en de grote trap staan beide bekend om hun schitterende baltsgedrag en zijn beide zeldzame soorten. In Spanje leven meer grote trappen dan in de rest van Europa bij elkaar, namelijk zo’n 8.000. De gouden wielewaal, bijeneter en de hop behoren tot de meest kleurrijke vogels die vooral in het zuiden van Spanje voorkomen. In 1997 had Spanje 10 Nationale Parken en 695 beschermde gebieden met daarin duizenden soorten dieren en planten die nergens anders meer in Europa te vinden zijn.
Hoofdstad
In 1561 heeft Koning Filips II Madrid benoemd als hoofdstad van Spanje. Madrid heeft 3,2 miljoen inwoners en is met een oppervlakte van 607 km² de grootste stad van Spanje.
Taal
De officiële taal van Spanje is het Castiliaans, door buitenlanders altijd “Spaans” genoemd. In de toeristische plaatsen wordt ook Engels gesproken.
Klimaat
Spanje kan verdeeld worden in 2 gebieden met verschillende klimaten: de Middellandse Zeekust en het noorden/noordwesten.
Het kan in het noorden en noordwesten met name in de herfst en winter veel regenen door de Atlantische depressies. Ook in de zomer is het niet altijd droog en kunnen er flinke buien vallen. De gemiddelde temperatuur in de zomer ligt rond de 22 C. Het Middellandse Zeegebied kent ttn typisch Mediterraans klimaat met zachte vochtige winters en lange hete, droge zomers. De maanden juli en augustus is de echte zomer in dit gebied met een gemiddelde temperatuur van 25-30 C. In deze maanden regent het nauwelijks, alleen rondom Barcelona kan in juli een bui vallen, vaak gaat dit samen met zware en korte onweersbuien.
| |
Gem. max.
temp. (°C)
|
Gem.
min.
temp. (°C)
|
Gem. zonuren
per dag
|
Gem.
zee
temp. (°C)
|
|
januari
|
13
|
5
|
5
|
13
|
|
februari
|
14
|
6
|
5
|
13
|
|
maart
|
15
|
7
|
6
|
13
|
|
april
|
17
|
9
|
7
|
14
|
|
mei
|
20
|
12
|
8
|
17
|
|
juni
|
24
|
16
|
9
|
20
|
|
juli
|
27
|
19
|
10
|
23
|
|
augustus
|
27
|
19
|
9
|
25
|
|
september
|
25
|
17
|
7
|
23
|
|
oktober
|
21
|
13
|
6
|
20
|
|
november
|
16
|
8
|
5
|
17
|
|
december
|
14
|
6
|
5
|
15
|
